Sądy muszą rozpatrywać skargi dotyczące inwigilacji służb specjalnych
Pod koniec 2020 roku było to w mediach: Szwajcarski Federalny Sąd Najwyższy podtrzymał skargę złożoną w sprawie śledztwa w sprawie kabla. Sprawa trafia teraz do Federalnego Sądu Administracyjnego, który musi wyjaśnić, czy rzeczywiście doszło do naruszenia podstawowych praw powoda.
Rekonesans kablowy w ramach masowej inwigilacji
Władze szwajcarskie mogą bez powodu i podejrzeń przeprowadzać tak zwane monitorowanie kabli, dzięki któremu możliwa jest masowa inwigilacja. Pozwala to na bezproblemowe monitorowanie ruchu danych między Szwajcarią a resztą świata. Nowa ustawa o służbach wywiadowczych z 2017 r. umożliwiła ten środek, który społeczeństwo szwajcarskie zaaprobowało w głosowaniu.
Digitale Gesellschaft Schweiz złożyło teraz skargę do Federalnego Sądu Administracyjnego właśnie z tego powodu, że chodziło o inwigilację bez powodu i niezależnie od jakichkolwiek podejrzeń. Sąd odmówił jednak skarżącym prawa do wniesienia skargi. Uzasadnienie tej decyzji: Przy prawie do informacji wynikającym z ustawy o ochronie danych istniałaby możliwość złożenia skargi na służby specjalne w przypadku naruszenia praw podstawowych. Zgodna z prawem rewizja mogłaby zatem zostać wyegzekwowana w sądzie.
Prawo do informacji nie było wystarczające
Prawo do informacji było ograniczone i wcześniej uznano je za nieodpowiednie, ponieważ dotyczyło tylko danych, które zostały następnie zapisane w systemie informatycznym służb specjalnych i które można było przyporządkować osobie. Jednak masowa inwigilacja rozpoczyna się automatycznie od strumieni danych i obejmuje wszystkie osoby, które nie mogą w wystarczającym stopniu dochodzić swojego prawa do informacji. Deklarowanym celem rekonesansu kablowego jest właśnie to automatyczne skanowanie: powinno monitorować jak najwięcej osób, aby ocenić komunikację z tajnymi wyszukiwanymi hasłami.
Środki mogą dotyczyć wszystkich
1 grudnia 2020 roku Federalny Sąd Najwyższy wydał wyrok, w którym uwzględniono skargę szwajcarskiego społeczeństwa cyfrowego i uchylono poprzedni wyrok Federalnego Sądu Administracyjnego. Powód: środki związane z dochodzeniem w sprawie kabla są tajne i nie zostaną później ujawnione osobom, których to dotyczy. W rezultacie nie byłoby ochrony przed tymi środkami.
Federalny Sąd Najwyższy uznał, że masowa inwigilacja może dotyczyć każdej osoby i że komunikacja w Szwajcarii byłaby również monitorowana w przypadku masowej inwigilacji bez powodu. Sąd uznał, że elektroniczne skanowanie danych naruszyło tajemnicę telekomunikacyjną, a masowa inwigilacja naruszyła prawo do nieformalnego samostanowienia. To z kolei jest chronione przez Konstytucję Federalną, a także przez Europejską Konwencję Praw Człowieka. Skarżący nie mogli potępić żadnych indywidualnych środków, ale musieliby zakwestionować cały system wywiadu kablowego w przypadku braku bardziej szczegółowych informacji. Osoby poszkodowane, które uważają, że ich prawa podstawowe zostały naruszone, mogą teraz zwrócić się do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
Wniosek: sądy krajowe muszą badać przestrzeganie praw podstawowych
Skargi na nieprzestrzeganie praw podstawowych nie mogą być po prostu odrzucane, jak dowodzi obecny wyrok Federalnego Sądu Najwyższego. Na przykład ważna jest ochrona danych i przyznanie każdemu obywatelowi prawa do nieformalnego samostanowienia. To z kolei nie jest możliwe przy masowym skanowaniu komunikacji z punktu widzenia służb specjalnych, zwłaszcza że obywatele nie mogą nawet uzyskać informacji o przechowywanych na ich temat danych. Jednak przy obecnych środkach technicznych nie jest możliwe zwolnienie pojedynczych osób spod inwigilacji, gdyż tylko kompleksowa inwigilacja łączności może być opłacalna dla służb specjalnych. Jeżeli jednak nie jest to faktycznie możliwe i cała komunikacja musi być monitorowana, nie jest to zgodne z prawami podstawowymi, a zaprzestanie nadzoru kablowego może być jedynym skutecznym sposobem ochrony praw podstawowych.
Rozdzielać
Znajdź ubezpieczenie ochrony prawnej
Porównaj szybko i bezpłatnie wszystkich dostawców w Szwajcarii.